ผักผลไม้ที่เรารับประทานกันอยู่มีด้วยกันหลากหลายสี หลักก็คือสีเขียว นอกจากนี้ก็จะมีสีแดง ส้ม เหลือง ม่วง ขาว ซึ่งสีของผักผลไม้มาจากไฟโตนิวเทรียนท์ (phytonutrients) และยังมีประโยชน์ต่อร่างกาย
ไฟโตนิวเทรียนท์ มีประโยชน์ต่อร่างกายอย่างไร?
ไฟโตนิวเทรียนท์ คือ สารพฤกษเคมีที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย แบ่งออกเป็นหลายประเภท ตัวอย่างที่เรารู้จักกันดี เช่น โพลีฟีนอล ฟลาโวนอยด์ แคโรทีนอยด์ และ แอนโทไซยานิน เป็นต้น
การแบ่งกลุ่มสีในผักและผลไม้
ไฟโตนิวเทรียนท์ เป็นสารประกอบที่ทำให้พืชมีสีสันที่หลากหลาย โดยแบ่งออกเป็น 5 กลุ่มสีหลัก ได้แก่
1.สีน้ำเงิน-ม่วง
ไฟโตนิวเทรียนท์ที่พบ คือ แอนโธไซยานิดิน(anthocyanidins), เรสเวอราทรอล (resveratrol), ฟีนอล (phenolics), ฟลาโวนอยด์ (flavonoids)
สรรพคุณ: บำรุงหัวใจ สมอง และกระดูก ชะลอความแก่ของเซลล์
พบได้มากใน : มะเขือยาวม่วง บลูเบอรี่ อัญชัน กะหล่ำปลีม่วง ถั่วดำ องุ่นม่วง พลัม
2.สีแดง-ชมพู
ไฟโตนิวเทรียนท์ที่พบ คือ ไลโคปีน (lycopene), กรดเอลลาจิก (ellagic acid), เควอซิทิน (quercetin), เฮสเพอริดิน (hesperidin), แอนโธไซยานิดิน (anthocyanidins)
ไลโคปีน: เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยป้องกันแสงแดด บำรุงหัวใจ บำรุงต่อมลูกหมาก และทางเดินปัสสาวะ
พบได้มากใน : พริกหยวกแดง มะเขือเทศ แตงโม พริก ราสเบอร์รี่ สตรอเบอร์รี่ ทับทิม กระเจี๊ยบแดง
3.สีส้ม–เหลือง
ไฟโตนิวเทรียนท์ที่พบ คือสารอัลฟา-แคโรทีน (alpha-carotene), เบต้า-แคโรทีน (beta-carotene), เบต้าคลิปปโตแทนซิน (beta cryptoxanthin), ลูทีน (lutein) ,ซีแซนทีน (zeaxanthin),
สรรพคุณ: บำรุงสุขภาพดวงตา, เสริมภูมิคุ้มกัน เพิ่มความชุ่มชื้นให้แก่ผิว และป้องกันโรคหัวใจ
พบได้มากใน : ฟักทอง มะละกอ มะเขือเทศเหลือง แครอท พริกหยวกเหลืองและส้ม ข้าวโพด ขมิ้น ขนุน กล้วย ส้ม
4.สีเขียวเข้ม
ไฟโตนิวเทรียนท์ที่พบ คือ ซัลโฟราเฟน (sulphoraphane),ไอโซฟลาโวน(isoflavones),ลูทีน/ซีแซนทีน (lutein/zeaxanthin) , อินโดล (indoles), ไอโซไธโอไซยาเนต (isothiocyanates)
สรรพคุณ:บำรุงสายตา ช่วยการทำงานของหลอดเลือด ปอด และตับ
พบได้มากใน : คะน้า กะเพรา บร็อคโคลี่ ผักสลัด ชาเขียว
5.สีน้ำตาล-ขาว
ไฟโตนิวเทรียนท์ที่พบคือ EGCG, อัลลิซิน (allicin), เควอซิติน (quercetin), อินโดล (indoles), กลูโคซิโนเลต (glucosinolates)
สรรพคุณ:ช่วยให้กระดูกแข็งแรง, ช่วยระบบไหลเวียนโลหิต และการทำงานของหลอดเลือด
พบได้มากใน : กะหล่ำดอก กระเทียม เห็ด หัวผักกาด มะรุม ถั่วขาว หัวหอม หัวไชเท้า
ผักและผลไม้ที่มีสีต่างกันจะให้สารไฟโตนิวเทรียนท์ที่ต่างกันไป ดังนั้นเราควรบริโภคผักผลไม้ให้หลากหลายเพื่อให้ได้รับสารที่มีประโยชน์ครบถ้วน